Alkohol
Ta substancja należy do grupy depresantów. Oznacza to, że jej spożycie spowoduje osłabienie działania układu nerwowego.
Etanol jest substancją odpowiedzialną za psychoaktywne działanie alkoholu. Wchodzi w
niebezpieczne dla życia interakcje z innymi depresantami (np. benzodiazepinami,
opioidami) mogące skutkować zmniejszenia częstości i głębokości oddechów oraz
uduszeniem.
Z kokainą tworzy kokatylen, w działaniu podobny do kokainy, ale znacznie bardziej
niebezpieczny – jest toksyczny dla serca oraz zwiększa o 25% ryzyko nagłej śmierci.
Alkohol wchodzi w silną reakcję z metronidazolem, czyli antybiotykiem podawanym często
przy biegunkach wywołanych Clostridium difficile. Te dwa związki w połączeniu są bardzo
toksyczne i może dojść do reakcji organizmu polegającej na zaczerwienieniu twarzy,
spadku ciśnienia, przyspieszeniu bicia serca i duszności, należy wtedy od razu zgłosić się
po pomoc medyczną.
Alkohol też silnie obciąża wątrobę, w związku z czym nie zaleca się spożywanie go z
żadnymi lekami oraz u osób mających problemy z tym narządem.
Etanol przy niskich dawkach (30-35ml, duże piwo) powoduje lekkie pobudzenie –
przyspieszone bicie serca, rozszerzenie źrenic i spadek zmęczenia. Przy wyższych
dawkach hamuje działanie układu nerwowego. Dochodzi do utraty sprawności ruchowej,
problemów z równowagą, braku kontroli nad emocjami. Często wywołuje impulsywne i
agresywne zachowania. Systematyczne spożywanie nawet niewielkich ilości alkoholu powoduje
powstanie uzależnienia fizycznego. Oznacza to, że przy próbie zaprzestania picia pojawia się zespół
abstynencyjny – od łagodnych objawów (tzw. „kac”: ból głowy, złe samopoczucie) do
bezsenności, drżenia i majaczenia alkoholowego.
Używanie alkoholu i przebywanie pod wpływem może prowadzić do szkód
społecznych takich jak nadużycia seksualne, wypadki samochodowe oraz przestępczość.
Za standardową dawkę uznaje się 10ml czystego etanolu, co odpowiada szklance
piwa lub kieliszkowi wódki. Niskie dawki to 1-3 jednostek standardowych (10-30ml
czystego etanolu), średnie to 3-5 jednostek, zaś powyżej 6 jednostek zaczyna się
intensywne picie.
Alkohol zaczyna działać po kilku minutach, a efekt utrzymuje się od 1,5 do 3
godzin. Najsilniejsze działanie pojawia się po około godzinie od spożycia.
Może być wykryty w wydychanym powietrzu przez 12-24 godzin, we krwi przez 6 godzin, w
moczu do 72 godzin, a we włosach nawet przez 90 dni.
Dokładne działanie alkoholu na mózg nie jest do końca poznane, ale uważa się, że
głównym źródłem jego efektów jest łącznie się cząsteczki etanolu z receptorami dla GABA.
Są to receptory, które po aktywacji, hamują przepływ impulsów elektrycznych. Powoduje to
obniżenie aktywności elektrycznej mózgu, a w większej ilości nawet całkowite zatrzymanie
jego pracy.
Napoje alkoholowe były prawdopodobnie znane już w neolicie (10 tyś- 5tyś lat p.n.e.). W
starożytnej Grecji Dionizje, czyli święta na cześć boga wina Dionizosa były związane z
obfitym spożyciem tego trunku. Około X wieku, średniowieczni muzułmańscy chemicy
wydestylowali po raz pierwszy etanol. Słowo „alkohol” pochodzi z arabskiego słowa
oznaczającego kohl, czyli kosmetyk służący do ozdabiania oczu. Później to słowo zaczęło
oznaczać także płyny powstałe przez odparowywanie, aż zaczęto tak opisywać produkt
destylacji napojów alkoholowych. Obecnie jest to jedna z najczęściej spożywanych substancji
psychoaktywnych.
• Pamiętaj, że największy wpływ na odczucia po zażyciu substancji psychoaktywnej
ma nasze samopoczucie, towarzystwo i kontekst. W związku z tym nie przyjmuj
jej, jeśli nie jesteś́ pewny/a lub czujesz się̨ do tego przymuszony/a.
• Jeśli to Twój pierwszy raz, zacznij od niższej dawki – unikniesz w ten sposób
nieprzyjemnego doświadczenia, do którego nie byłeś/aś przygotowany/a.
• Spożycie alkoholu wiąże się z utratą dużej ilości wody – pamiętaj, by uzupełniać płyny,
najlepiej w postaci napojów izotonicznych.
• Przy piciu alkoholu należy pamiętać także o regularnym jedzeniu. Pomimo wysokiej
kaloryczności etanolu (7kcal/1ml), nie może być on traktowany w kategorii posiłku.
Spożycie na pusty żołądek może skutkować nieprzyjemnymi odczuciami.
• Nigdy nie prowadź pojazdów po alkoholu – co roku aż 9% wypadków samochodowych
odywa z udziałem osób nietrzeźwych