GHB / GBL
Ta substancja należy do grupy depresantów. Oznacza to, że jej spożycie spowoduje osłabienie działania układu nerwowego.
Zarówno GHB jak i GBL wchodzą w niebezpieczne interakcje z innymi substancjami
psychoaktywnymi. Alkohol nasila i wydłuża ich działanie, stwarzając ryzyko patologicznego
spowolnienia oddechu aż do uduszenia, z kolei stymulanty mogą osłabić działanie GHB i
GBL jednocześnie wzmacniając efekty uboczne takie jak np. drgawki.
Nie należy spożywać tych substancji w przypadku posiadanych chorób i zaburzeń
psychicznych, a także łączyć ich z lekami.
GHB jest neuroprzekaźnikiem czyli substancją spełniającą funkcje informacyjne w układzie
nerwowym i naturalnie występuje w mózgu człowieka. Jednak przyjmowane ze środowiska
zewnętrznego jest już substancją psychoaktywną o silnym działaniu. GBL jest prekursorem
GHB, czyli po przyjęciu jest przekształcane w GHB w organizmie i ma przez to identyczne
działanie. Obie substancje nie mają barwy i smaku, a występować mogą w postaci proszku
lub płynu. GHB i GBL osłabiają działanie układu nerwowego prowadząc do poczucia
uspokojenia, senności, rozluźnienia mięśni. Efekty są podobne do tych po spożyciu
alkoholu, ale pojawiają się szybciej i są silniej naznaczone. Dodatkowo przy przyjmowaniu
tych substancji często występuje euforia, czyli znaczne podwyższenie nastroju. W związku z
silnym działaniem uspokajającym, powodowaniem amnezji, czyli zapomnienia o
wydarzeniach mających miejsce około przyjęcia substancji, oraz względnej łatwości w
syntezie tych związków, są one często wykorzystywane jako środki ułatwiające dokonanie
gwałtu. W wyższych dawkach powodują nadmierną ospałość, brak koordynacji,
spowolnienie oddychania oraz pracy serca aż do ich zatrzymania. Częste korzystanie z GHB
i GBL prowadzi do uzależnienia z ciężkim zespołem odstawiennym w przypadku
zaprzestania.
W przypadku GHB i GBL dawkowanie jest bardzo ważne, ponieważ niewielka ilość
substancji stanowi różnicę między dawką wystarczającą do wystąpienia efektów
psychoaktywnych a groźnym dla życia przedawkowaniem. Uważa się, że dawka od 0,5ml
do 1ml wystarczy do osiągnięcia zamierzonych efektów.
GHB/GBL, dzięki temu że GHB jest neuroprzekaźnikiem, działają przez specjalny dla niego
receptor (receptor GHB). Aktywacja receptora prowadzi do obniżenia aktywności
elektrycznej mózgu, co skutkuje rozluźnieniem mięśni i uspokojeniem. Dodatkowo
pobudzany jest też układ serotoninowy i dopaminowy co odpowiada za poczucie euforii oraz
działanie uzależniające.
Substancje zaczynają działać po 5-15 minutach, a efekt utrzymuje się kilka godzin. Są
trudne do wykrycia w moczu, ale można je wykryć we włosach oraz prawdopodobnie w
ślinie.
Po raz pierwszy GHB zostało opisane przez Aleksandra Zaytseva w jego pracy z 1874 roku.
W latach 60. XX wieku testowano jego działanie jako środka znieczulającego do operacji,
ale zaniechano badań w związku z licznymi przypadkami ataków padaczki. W latach 90.
sprzedawane było jako suplement diety w USA, jednak FDA zakazało jego sprzedaży w
związku z licznymi przyjęciami na ostry dyżur osób po przedawkowaniach. Popularna
zabawka Bindeez została zakazana w Australii w 2007 roku w związku z wykorzystaniem
prekursora GHB w produkcji, co skutkowało hospitalizacją trójki dzieci.
● Pamiętaj, że największy wpływ na odczucia po zażyciu substancji psychoaktywnej
ma nasze samopoczucie, towarzystwo i kontekst. W związku z tym nie przyjmuj jej,
jeśli nie jesteś́ pewny/a lub czujesz się̨ do tego przymuszony/a.
● Jeśli to Twój pierwszy raz, zacznij od niższej dawki – unikniesz w ten sposób
nieprzyjemnego doświadczenia, do którego nie byłeś/aś przygotowany/a.
● Nigdy nie prowadź pojazdów po GHB/GBL – działają one na koordynację tak jak
alkohol i takie działanie może doprowadzić do wypadku.
● GHB/GBL są substancjami uzależniającymi. Jeśli czujesz, że zaczynają
przeszkadzać Ci w normalnym funkcjonowaniu, zgłoś się po pomoc.
● W przypadku przedawkowania natychmiast zgłoś się po pomoc. Osoby, które
przedawkowały te substancje często mają dobry humor nawet w zagrażającym życiu
stanie, więc niech Cię to nie zwiedzie.